Als secretaris van de socio-culturele vereniging Curieus Dilbeek, ben ik vanaf begin 2019 ook bestuurslid van de Cultuurraad van Dilbeek.  Op de foto zie je me samen met de andere bestuursleden tijdens het jaarlijks "conclaaf" in Aalst op zaterdag 24 augustus 2019, hier op een toevallige "tribune" voor het treinstation, na een hele dag vergaderen in de prachtige bibliotheek "Utopia"...

Voorzitter: Luk Boelaert
Secretaris en penningmeester: André Mertens
Team Gemeenschap: Steven De Mesmaeker

Binnenkort verschijnt bij uitgeverij Partizaan.be mijn nieuwe dichtbundel "Plattekaas met alsem".  In 27 gedichten vertel ik het verhaal van de kernramp van Tsjornobyl (26 april 1986).  En in 27 tekeningen maak ik de link met het werk van Pieter Bruegel de Oude (16de eeuw).  Het boek verschijnt meteen in een tweetalige uitgave, Nederlands-Engels, met bijzondere dank aan Martina Daly, Peter Meyers en Lucas Vanclooster voor de vertaling.  Bijzonder dank ook aan de Oekraïense kunstenaar Georgii Senchenko voor het gebruik van zijn schilderij "Sacral landscape of Pieter Bruegel" (1988) voor de cover van mijn boek.  Wordt vervolgd...

ISBN: 9789492007858 - NUR: 306 - D/2019/0534/9 - 122p.

My new poetry book, called "Cream cheese with wormwood" will be published very soon by the editor "Partizaan.be" in Belgium.  In 27 poems, I tell the story of the nuclear disaster of Chornobyl on April 26th, 1986.  And in 27 drawings, I create a link with the work of Pieter Bruegel the Elder (16th century).  My original texts are written in Dutch.  Special thanks to Martina Daly, Peter Meyers and Lucas Vanclooster for their English translation!  Special thanks also to the Ukrainian artist Georgii Senchenko for the permission to use his painting "Sacral landscape of Pieter Bruegel" (1988) for the cover of my book!

In november 2019 verscheen een voorpublicatie van 1 gedicht en 1 tekening, "De sombere dag" genaamd, uit mijn binnenkort te verschijnen bundel "Plattekaas met alsem" in het driemaandelijks cultuurtijdschrift "Ambrozijn" (37ste jaargang 2019-2020, nr. 3), namelijk in de reeks "taal & teken".  Dankjewel Jacob Baert en Edgard Storme !

En nu in de laatste rechte lijn naar de uitgever en drukker !!!

Op zaterdagavond 19 oktober 2019, om 20u, viel er weer heel veel te beleven in De Beleefhoek in Schepdaal (Dilbeek), namelijk het tweede deel van mijn lezing/performance "Plattekaas met alsem", een organisatie van Curieus Dilbeek.  Vooraf hadden 35 personen zich ingeschreven, uiteindelijk kwamen er 46 toeschouwers opdagen.  Iets minder dan de eerste keer, maar toch nog altijd behoorlijk veel voor poëzie in Dilbeek.  Full house, again !  Uitbaters Emmelien Desmet en Cathleen Zielens straalden.  Ik had nooit beloofd dat het een vrolijke avond zou worden, gelet op het dramatische thema, wel dat ik mijn best zou doen om de voorstelling zo weinig mogelijk onaangenaam te maken...

​Na een korte inleiding vertelde ik het verhaal van de grootste kernramp ooit - en de grootste ramp door de mens veroorzaakt -, die van Tsjornobyl die plaats vond op zaterdagochtend 26 april 1986 om 01.23u tijdens de gebrekkige uitvoering van een lang uitgestelde test, dit aan de hand van 15 werken van Pieter Bruegel de Oude, zowel schilderijen als prenten, die ik via eigen tekeningen linkte aan 15 van mijn gedichten.  Daarmee was nog maar eens aangetoond hoe de oude meester hedendaagse (amateur)kunstenaars blijft inspireren.  Daarbij werden af en toe ook authentieke foto's van de ramp en van de evacuatie van de stad Pripjat getoond, alsook verhalen verteld uit de persoonlijke getuigenissen van mijn Oekraïense vrienden Lyubov en Alexander (Sacha) Sirota, die destijds uit hun droomstad moesten vluchten.  "Wie naar getuigen luistert, wordt zelf getuige." (Elie Wiesel)

​De 15 voorgedragen gedichten komen uit een reeks van 27, verrijkt met 27 tekeningen.  Ter gelegenheid van de performance werden 12 tekeningen ingekaderd en tentoongesteld in De Beleefhoek.

Om de toeschouwers die aan beide lezingen deelnamen iets extra te bieden, voegde ik enkele beeld- en klankfragmenten toe.  Als intrede koos ik niet meer voor de song “Radioaktivität” van Kraftwerk, maar voor een Youtube filmpje over de stad Pripjat en de evacuatie.  Intussen las ik, in een eigen Nederlandse vertaling, de authentieke tekst die op zondag 27 april 1986 in de stad werd omgeroepen om de evacuatie aan te kondigen en de inwoners instructies te geven: “Aandacht, aandacht, beste kameraden…!”
​

​Omdat intussen mijn teksten naar het Engels en – op de valreep – ook naar het Oekraïens werden vertaald, liet ik de Engelstalige Ierse Martina Daly uit Brussel een tekst voorlezen: “De vlucht naar Egypte / The flight into Egypt”.  De jonge Oekraïense kunstenares Taisiia Nakonechna die al 3 jaar in Gent woont, kon helaas niet fysiek aanwezig zijn in Schepdaal, maar vanuit Gent stuurde ze ons een video waarin ze haar vertaling van “De kleine toren van Babel” declameerde.  Indien ik de Oekraïense versie zelf had moeten lezen, hadden de luisteraars zo mogelijk nog minder van het gedicht begrepen…

Tussendoor verwees ik even naar het Eurovisiesongfestival dat op zaterdag 3 mei 1986 in Oslo plaatsvond.  Het werd een historische avond voor ons land, want de 15-jarige Sandra Kim won toen met het liedje “J’aime la vie”.  Aandoenlijk, want zij uitte haar ode aan het leven en haar optimisme over de toekomst, onwetend over de dodelijke wolk die op dat eigenste ogenblik boven haar hoofd hing…

​Maar de strafste verrassingen van de avond waren onmiskenbaar de twee liedjes die mijn beste vriend Peter Meyers uit Brussel schreef op basis van mijn gedichten “De liquidators” (naar “De imkers”) en “De duiker” (naar “De val van Icarus”).  Door hem begeleid op piano, durfde ik het aan om beide songs zelf te zingen, zij het allicht niet helemaal toonvast, waarvoor mijn excuses.  De tekst van “De liquidators” is bovendien een vrije vertaling van een ballade van Vladimir Shovkoshitny…

​Uiteindelijk, na (te) lang het geduld van mijn toehoorders op de proef te stellen, heb ik het mysterie van het schilderij, dat te zien was op de affiche en de flyer van mijn lezing, opgehelderd.  Een enkele persoon was er in die anderhalve maand tijd in geslaagd om de puzzel op te lossen - proficiat Griet !  Het schilderij was inderdaad een perfecte kopie van de tekening “De imkers” van Pieter Bruegel de Oude, maar niet door de meester zelf gemaakt.  Het 2 op 3 meter grote doek, dat te zien is in het Pinchuk Art Center naast de Bessarabska Markthal in Kyiv, is van de hand van de postmodernistische kunstenaar Georgii Senchenko (°1962) uit Kyiv.  Hij maakte “Sacral landscape of Pieter Bruegel” in 1988, dus 2 jaar na de ramp, nadat hij in een museum in Oost-Berlijn kennis had gemaakt met het werk van Bruegel.  De geelbruine kleur van het doek is eerder flauw en monotoon, met uitzondering van het groene plantje op de voorgrond.  Zijn werk was niet zozeer bedoeld als een artistieke interpretatie van de gevolgen van de kernramp van Tsjornobyl, maar eerder een aanklacht tegen de vastgeroeste Sovjetkunst en het geloof in de geboorte van nieuwe, vrije kunstvormen.  Het is wel zo dat de meeste historici vandaag de stelling verdedigen dat de kernramp indirect de val van Gorbatsjov inluidde en het begin van de ondergang van de Sovjet-Unie betekende.

Op zaterdagavond 19 oktober 2019 om 20u gaat het tweede deel van mijn lezing/performance "Plattekaas met alsem" door in zaal De Beleefhoek in Schepdaal.

Na het succes van de eerste lezing op vrijdagavond 2 augustus zie ik echt uit naar het vervolg.  Ik ben er helemaal klaar voor.  Intussen zijn er in totaal al 27 in plaats van 25 gedichten en tekeningen.  Ik zal opnieuw vertrekken van een werk van Pieter Bruegel de Oude, vervolgens vertellen waarom dit werk mij doet denken aan de kernramp van Tsjornobyl, en vervolgens mijn tekening tonen en mijn gedicht lezen.  Voor alle duidelijkheid: in vergelijking met de eerste lezing, worden het nu 15 andere meesterwerken van Bruegel die onder de loep worden genomen !

​Ik plan ook enkele verrassingen :-)  En uiteindelijk zal ik het mysterie rond de illustratie op mijn flyer ophelderen...  Allen daarheen dus, de afwezigen zullen weer eens ongelijk krijgen !!!  Ik ben zeer benieuwd welke toeschouwers van de eerste avond hun huiswerk zullen hebben gemaakt :-)  Ze hebben alvast 2,5 maand de tijd gehad...

Tickets: 5 EUR - leden van Curieus Dilbeek mogen deze keer gratis binnen !

Vandaag, donderdag 15 augustus 2019 - hemelvaartdag! - had ik een hele leuke ontmoeting met de jonge Oekraïense kunstenares Taisiia Nakonechna (spreek uit: Taïsija Nakonetsjna) in caffè Rosario onder de Belforttoren in hartje Gent.  De bedoeling is dat ze mijn reeks van 25 - inmiddels al 27 - gedichten over de kernramp van Tsjornobyl "Platte kaas met alsem" gaat vertalen naar het Oekraïens, en wie weet, misschien ook naar het Engels.  Het was meteen duidelijk dat deze enthousiaste jongedame, die zelf schrijft, schildert en vertaalt, bruist van talent en goede ideeën!  Ze woont nog maar 3 jaar in België en haar Nederlands is voortreffelijk.  Ze heeft nog goede contacten met dichters en uitgevers in Oekraïne, in het bijzonder in haar thuisstad Tsjernivtsi.  Hopelijk gaan we een zeer vruchtbare samenwerking tegemoet!  Wordt vervolgd...  Alvast heel hartelijk dank, Taisiia!

Leuke anekdote: op het laatste moment voor ik naar Gent afreisde, stak ik nog 2 van mijn eigen boekjes in mijn rugzak - de legendes van Alena en Christoforus -, met de bedoeling haar die cadeau te doen.  Maar Taisiia was mij voor: meteen verraste ze mij met een mooi geschenk: een getekende tweetalige versie van haar boek "Under my umbrella"...  Zo liet ze mij een kijkje nemen in de poëtische, romantische en spirituele wereld onder haar veilige paraplu.  Toevallig taalgrapje: paraplu in het Oekraïens is blijkbaar: "parasolejoe" :-) 

Op vrijdagavond 2 augustus 2019, om 20u, was het zover: tijd voor mijn eerste lezing/performance "Platte kaas met alsem" in De Beleefhoek in Schepdaal (Dilbeek), een organisatie van Curieus Dilbeek.  Tientallen genodigden hadden zich verontschuldigd wegens vakantie of andere afspraken en bezigheden.  Het was dus bang afwachten en uitkijken naar de opkomst, een 30-tal stoelen stond klaar.  Maar uiteindelijk overtrof het aantal deelnemers de stoutste verwachtingen: welgeteld 52 !  Dat is behoorlijk veel voor poëzie in Dilbeek, midzomer...  Klapstoelen en barkrukken werden bijgezet.  Full house !  Uitbaters Emmelien Desmet en Cathleen Zielens konden hun ogen niet geloven.  Ja, er viel iets te beleven in De Beleefhoek, zoveel was duidelijk.  Maar of de toehoorders beseften waar ze aan toe waren, da's een andere vraag.  Ik had in elk geval nooit beloofd dat het een vrolijke avond zou worden...

Na een korte inleiding vertelde ik het verhaal van de grootste kernramp ooit, die van Tsjornobyl die plaats vond op zaterdagochtend 26 april 1986 om 01.23u tijdens de gebrekkige uitvoering van een lang uitgestelde test, dit aan de hand van 15 werken van Pieter Bruegel de Oude, zowel schilderijen als prenten, die ik via eigen tekeningen linkte aan 15 van mijn gedichten.  Daarmee was nog maar eens aangetoond hoe de oude meester hedendaagse (amateur)kunstenaars blijft inspireren.  Daarbij werden af en toe ook authentieke foto's van de ramp en van de evacuatie van de stad Pripjat getoond, alsook verhalen verteld uit de persoonlijke getuigenissen van mijn Oekraïense vrienden Lyubov en Alexander (Sacha) Sirota, die destijds uit hun droomstad moesten vluchten.  "Wie naar getuigen luistert, wordt zelf getuige." (Elie Wiesel)

De 15 voorgedragen gedichten komen uit een reeks van 25, verrijkt met 25 tekeningen.  Ter gelegenheid van de performance werden 10 tekeningen ingekaderd en tentoongesteld in De Beleefhoek.

De lezing van 2 augustus 2019 is het eerste deel van een tweeluik.  Op zaterdagavond 19 oktober 2019, om 20u, zal het tweede deel plaatsvinden, alweer in De Beleefhoek, Jan de Trochstraat 19A te Schepdaal (Dilbeek).  Omdat de stoelen wel eens beperkt zouden kunnen zijn, is reservatie aanbevolen.  Toegangsprijs: 5 EUR.  Met dank aan Emmelien Desmet en Curieus Dilbeek !!

Ik wou tijdens mijn lezing uitdrukkelijk hulde brengen aan een man die moest worden vergeten omdat hij de waarheid durfde spreken over de dramatische gevolgen voor de gezondheid van duizenden schoolkinderen in de getroffen streek, in een straal van 100km rond Tsjornobyl: de Wit-Russische kernfysicus Vassili Nesterenko.  De Sovjet-autoriteiten schrapten zijn naam uit de archieven en hij overleefde twee keer op wonderlijke wijze een aanslag op zijn leven, door een geënsceneerd auto-ongeluk.  Uiteindelijk verloor hij zijn baan.  Het is uiteindelijk Nobelprijswinnares Svetlana Alexijevitsj die hem (her)ontdekte en een interview met hem neerschreef in haar boek "Wij houden van Tsjernobyl"...

"De val van de magiër Hermogenes

Ik ben de man die moet worden vergeten.
Ik ben de man die niet vrij mag spreken.
Ik ben de man die stil moet creperen
niet aan het kruis maar in een auto-ongeluk.
 
Ik ben de man die niet kan zwijgen.
Ik moet getuigen over mijn weten.
Ik kan mezelf de mond niet snoeren
hoe zal een ander het dan proberen?
 
Ik ben de man die niet kan sterven.
Ik provoceer, doe de dodelijke vlucht
door de rook boven de brandende krater
als een dampende nucleaire hamam.
 
Cesium, jodium, strontium, plutonium…
Hoge dosissen houden mij niet tegen
maar al mijn kompanen zijn martelaren.
Ik ben een man die mag worden vergeten."

(hommage aan Vassili Nesterenko)

Net zoals vorig jaar nam ik ook nu deel aan de Poemtata Poëziewedstrijd.  Net zoals vorig jaar zonder prijs en zonder eervolle vermelding, maar met publicatie van mijn gedicht "Ampelampelamp" in de prachtige verzamelbundel ""Sneeuwwoordje en de zeven verzen".  En net zoals vorig jaar ging ik naar de prijsuitreiking die dit jaar niet in Ertvelde doorging, maar in het Poëziecentrum op de Vrijdagmarkt te Gent, en wel op zaterdag 27 juli 2019.  Ik kon er genieten van enkele frisse, talentvolle performances: Dorien De Vylder, Akim A. J. Willems, Maya Wuytack...
​

Op vrijdagavond 2 augustus 2019 om 20u organiseert Curieus Dilbeek een interactieve lezing door gastspreker en amateurkunstenaar Alain Vanclooster uit Dilbeek (mezelf dus) over de missing link die hij (ik) ontdekte tussen Pieter Bruegel de Oude (+ 1569) en de kernramp van Tsjornobyl (26 april 1986).

In de titel verwijst "platte kaas" naar Bruegel en "alsem" naar Tsjornobyl.

​In het kader van het Bruegeljaar 2019 ter gelegenheid van de 450ste verjaardag van het overlijden van Pieter Bruegel de Oude, heb ik mij verdiept in zijn gehele oeuvre.  Vermits ik al een paar jaar grondig onderzoek doe naar de gevolgen van de kernramp van Tsjornobyl, ontdekte ik plots een interssant verband tussen Bruegel en Tsjornobyl.  Als dichter en tekenaar sloeg ik meteen aan het werk.  Op basis van 25 werken van Bruegel schreef ik evenveel gedichten en maakte ik er telkens een tekening bij, uitgaand van (een detail van) het werk van Bruegel.  Het verrassende resultaat zal ik nu uit de doeken doen, met behulp van een beeldrijke powerpoint presentatie.  Het wordt een boeiende reis door het hele oeuvre van Bruegel, afgewisseld met eigen tekeningen en gedichten, waarbij het werk van Bruegel met veel dichterlijke vrijheid wordt vertaald naar de context van de kernramp van Tsjornobyl.  Het levende bewijs van de blijvende impact van Bruegel op hedendaagse kunstenaars !!

De performance gaat door in "De Beleefhoek" te Schepdaal (Dilbeek), Jan de Trochstraat 19 A en kost 5 EUR per deelnemer..
​